Vấn đề ô nhiễm bom mìn ở Azerbaijan
Cộng hòa Azerbaijan phải đối mặt với một thách thức đáng kể do bom mìn và vật liệu nổ còn sót lại sau chiến tranh (ERW), là hậu quả của việc chiếm đóng quân sự trong gần ba thập kỷ của Armenia.
Azerbaijan là một trong những quốc gia bị ô nhiễm bom mìn nặng nhất trên thế giới. Cuộc khảo sát mới nhất chỉ ra rằng tổng diện tích ô nhiễm ở các vùng lãnh thổ được giải phóng của Azerbaijan là khoảng 11.667 km vuông, chiếm hơn 13% tổng diện tích 86.600 km vuông toàn quốc. Ước tính có khoảng 1,5 triệu quả mìn và số lượng vật liệu nổ sau chiến tranh không xác định ở các khu vực này gây ra rủi ro nghiêm trọng cho dân thường và cản trở sự phát triển kinh tế xã hội.
Từ khi chiến tranh kết thúc năm 2020 đến cuối năm 2024, đã xảy ra 229 vụ nổ mìn, gây thương vong cho 382 nạn nhân, trong đó có trẻ em và phụ nữ. Điều này nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về rà phá bom mìn và hỗ trợ nạn nhân. Trong 30 năm qua, tổng số nạn nhân bom mìn tích ở Azerbaijan đã vượt quá 3.400.
Chiến tranh kết thúc vào năm 2020 đánh dấu sự khởi đầu của một đợt rà phá bom mìn nhân đạo trên diện rộng ở Azerbaijan để khôi phục an toàn ở các vùng lãnh thổ được giải phóng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tái thiết các khu vực này và việc tái định cư an toàn của những người từng di cư trong nước (IDP). Viện trợ nước ngoài chỉ chiếm 6% nguồn lực dành cho rà phá bom mìn. Con số này rất thấp trong bối cảnh nghiêm trọng của những thách thức rà phá bom mìn mà Azerbaijan phải đối mặt và khi so sánh với mức độ đóng góp của cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế cho các vấn đề tương tự ở những nơi khác.
Việc Armenia từ chối cung cấp bản đồ mìn chính xác mà họ đã gài trên lãnh thổ Azerbaijan đã làm phức tạp các nỗ lực rà phá bom mìn và cản trở sự tái định cư của 800.000 người di cư nội địa trước đây.
Với tác động bất lợi to lớn về mặt nhân đạo, và thực tế ô nhiễm mìn kéo dài là một thách thức đối với các nỗ lực nhằm đạt được hòa bình và hòa giải, Azerbaijan tin tưởng vào sự hỗ trợ chính trị và thiết thực đầy đủ của cộng đồng quốc tế đối với các nỗ lực rà phá bom mìn vì sự đoàn kết nhân loại.
Về vấn đề này, chúng tôi trân trọng kêu gọi các đối tác đưa ra các tuyên bố thể hiện tình đoàn kết nhân loại với Azerbaijan trong việc giải quyết vấn đề nghiêm trọng này, lên án việc Armenia gài mìn diện rộng và bừa bãi như một phần của việc sử dụng vũ lực bất hợp pháp chống lại sự toàn vẹn lãnh thổ của Azerbaijan, và thúc giục Armenia cung cấp bản đồ mìn chính xác mà họ đã gài ở Azerbaijan.
Chúng tôi đánh giá cao sự hỗ trợ thiết thực cho các nỗ lực rà phá bom mìn của Azerbaijan. Với năng lực thể chế và khuôn khổ đào tạo tương đối phát triển của Azerbaijan, hình thức hỗ trợ quan trọng cần thiết nhất vào thời điểm này là quyên góp tài chính trực tiếp để mở rộng phạm vi hoạt động. Các ưu tiên khác bao gồm hỗ trợ nạn nhân do mìn (cũng như cung cấp bộ phận cơ thể giả); khảo sát kỹ thuật và nghiên cứu khả thi; quản lý dữ liệu và tiến bộ công nghệ; triển khai các phương pháp không gian địa lý và phân lớp công nghệ để tinh chỉnh nhu cầu rà phá; hỗ trợ các đội rà phá bom mìn nữ; tăng cường rà phá bom mìn cơ học; huấn luyện chó rà mìn (MDD); khoanh vùng và lập hàng rào; và giáo dục về rủi ro do vật liệu nổ (EORE).
